Zentraditie & Lineage

In de zentraditie wordt grote waarde gehecht aan de transmissie van leraar naar leerling. De leraar heeft het vertrouwen gekregen dat hij/zij de essentie van de leer kan uitdragen en doorgeven aan individuele leerlingen. Wanneer een leerling zich die essentie realiseert, en dat herkend wordt door de leraar, kan deze besluiten een leerling formeel te erkennen als opvolger binnen de zentraditie. Daar gaan over het algemeen jaren overheen.

In de geschiedenis van het boeddhisme zijn veel grote namen te noemen, voortgekomen uit de traditie vanaf de tijd van Shakyamuni Boeddha, zo’n zesentwintig eeuwen geleden. Er zijn een paar van die namen die eruit springen. Zoals Nagarjuna uit India die tweehonderd jaar na Chr. onderwees hoe we een belangrijk begrip als ‘leegte’ voor onszelf kunnen leren begrijpen. Bodhidharma bracht in die lijn zo’n drie eeuwen later de essentie van de boeddhistische leer van India naar China. Hij wordt wel gezien als de grondlegger van Chan (zen).

Met Huineng, de zesde (Chinese) patriarch, begon Chan zich snel te verspreiden over China. De Japanse Meester Dogen Zenji bracht de leer naar Japan, waar twee generaties later, Keizan Zenji ervoor zorgde dat zen zijn weg vond in Japan. Die traditie van doorgeven van leraar op leerling, bracht Maezumi Roshi vanaf de jaren ‘60 van de vorige eeuw naar de Verenigde Staten. Hij wordt gezien als één van de grote vernieuwers van zen. Maezumi Roshi zag zichzelf vooral als een ‘stepping stone’ voor het doorgeven van de leer van Dogen Zenji, zijn grote voorbeeld. Van Maezumi Roshi naar Zen Centrum Rotterdam ziet de opvolgingslijn er als volgt uit:

Maezumi Roshi

Maezumi Roshi (1931-1995) was de zoon van een vooraanstaand Soto-zen priester Baian Hakujun Kuroda Roshi en werd als vanzelfsprekend in die traditie opgeleid en vervolgens beëdigd in 1955. Aangemoedigd door zijn vader, vervolgde hij zijn zentraining bij Koryu Roshi en later bij Yasutani Roshi en doorliep het gehele koan-curriculum. Zo gebeurde het dat hij uit de twee belangrijkste Japanse zenscholen kon putten bij het vormgeven van een zen-beoefening en -training in een voor hem geheel nieuwe omgeving en situatie. In 1956 kwam hij als zenpriester naar de Verenigde Staten waar hij onder meer het Zen Center of Los Angeles en de White Plum Asanga oprichtte. Hij gaf transmissie aan twaalf opvolgers en wordt alom beschouwd als één van de belangrijke Japanse zenmeesters die het zenboeddhisme van Japan naar het Westen hebben gebracht.

Soten Genpo Roshi

Dennis Genpo Merzel is geboren in 1944 in New York. Hij begon zijn formele zentraining aan het Zen Center of Los Angeles in 1972 bij Maezumi Roshi en ontving van hem in 1980 dharmatransmissie. Hij richtte onder meer Kanzeon Zen Center en de internationale Kanzeon Sangha op. Geïnspireerd door Hal en Sidra Stone ontwikkelde hij Big Mind Big Heart, een combinatie van Voice Dialogue en Zen. Hij heeft aan meerdere Amerikaanse en Europese zenleraren transmissie gegeven.

Nico Tenko Tydeman Roshi

Nico Tenko Roshi, oprichter van Zen Centrum Amsterdam ontving in 2004 dharmatransmissie van Genpo Roshi. In 1988 startte hij Kanzeon Zen Centrum Rotterdam. Hij heeft een grote rol vervuld bij de start, de groei en de ontwikkeling van zen in Nederland. Hij zette zengroepen op in Amsterdam, Utrecht en Rotterdam en heeft inmiddels vele opvolgers. Zijn leraarschap wordt gekenmerkt door zijn grote liefde voor ‘het mystieke’.

Gretha Jikai Roshi

Vanaf de oprichting van Zen Centrum Rotterdam werd Niko Tenko Roshi bijgestaan door Gretha Aerts. In 2011 ontving zij van hem transmissie en werd ze spiritueel leider van het zencentrum. Zij heeft in haar werk met de Rotterdamse sangha steeds de synthese gezocht tussen de oosterse wijsheid en westerse inzichten op het gebied van de psychologie. In 2020 droeg Gretha Jikai Roshi het spiritueel leiderschap van Zen Centrum Rotterdam over aan Helma Jifu Vulink Sensei. Zij ontving transmissie van Tenkei Coppens Roshi, eveneens dharmaopvolger van Genpo Roshi (1996) en de abt van het internationale boeddhistische klooster Zen River Temple in Groningen, waar Helma Jifu Sensei haar opleiding ontving.